Η Έξοδος ...

<< Πληθαίνουν οι ενδείξεις πως η Ελληνική Δημοκρατία προετοιμάζεται για να βγει στις αγορές τον Απρίλιο, με έκδοση ομολόγου πενταετούς λήξεως για 3 δισ. Υπάρχουν σοβαροί τεχνικοί λόγοι για να επανακάμψει η Ελλάδα στις κεφαλαιαγορές και αφορούν τη δομή της καμπύλης των επιτοκίων και τη ρευστότητα. Υπάρχει όμως και αντίλογος. Ο προτεινόμενος δανεισμός για 5 χρόνια με 6% θα κοστίσει στον Ελληνα φορολογούμενο περί τα 600 εκατ. περισσότερο από τον ευρωπαϊκό δανεισμό. Χρήματα που δεν έχουμε. Υπάρχει επίσης το πολύ πραγματικό ενδεχόμενο η κίνηση αυτή να δώσει απλά διέξοδο σε αυτούς που αγόρασαν τα μετά PSI ομόλογα να τα πουλήσουν (με κέρδος) και να μειώσουν το ρίσκο τους από τα 10-20 χρόνια στα 5.
Η κυβέρνηση θέλει να δείξει πως η οικονομία είναι στον δρόμο προς την ανάκαμψη και φαίνεται πως είναι έτοιμη να πετάξει 600 εκατ. σε τόκους για τον σκοπό αυτό. Χρήματα που αν τα είχαμε, θα ήταν καλύτερο να τα ξοδέψουμε για να βοηθήσουμε την καταπολέμηση της ανεργίας ή για να απαλύνουμε την παιδική φτώχεια. 
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η Ελλάδα πρέπει να ξαναβγεί στις αγορές, όμως ο μικροπολιτικός καιροσκοπισμός δεν πρέπει να είναι ο οδηγός. Δανεισμός για ανάπτυξη ναι, για ψήφους όχι. Το να βγεις στις αγορές ή να μη βγεις δεν αφορά μόνο τα κόμματα της κυβέρνησης, αλλά όλους τους Ελληνες πολίτες στους οποίους οφείλουν να λογοδοτούν. Ο καιρός των λευκών επιταγών έχει τελειώσει.>>

Το κείμενο είναι μια περίληψη από το πολύ καλό blog του σχολιαστή και αναλυτή Ανδρέα Κούτρα με θέμα «Να βγεις στις αγορές ή να μη βγεις;»

Για πρώτη φορά θα σχολιάσω ένα τεχνικό-οικονομικό θέμα περισσότερο πολιτικά παρά τεχνοκρατικά. Γιατί τεχνοκρατικά συμφωνώ απόλυτα με τον Ανδρέα και πολιτικά επίσης αλλά όμως, νομίζω ότι ο εκλεκτός σχολιαστής παραγνωρίζει ένα γεγονός.

Ναι, κοστίζει περισσότερο το να δανείζεσαι σε συνθήκες αγοράς σε σχέση με τα επιδοτούμενα επιτόκια της Τρόικας αλλά το συνολικό κόστος στην δεύτερη περίπτωση είναι μεγαλύτερο. Ειδικά σε σχέση και με την ανάσχεση του ΑΕΠ που προκαλεί η «μνημονιακή» εμπλοκή και η καταφυγή του πολιτικού συστήματος στην «εύκολη» λύση των φόρων. Επίσης, η Τρόικα σίγουρα δεν θα σε δανείσει για να καταπολεμήσεις την  ανεργία ή για να απαλύνεις την παιδική φτώχεια, δυστυχώς. Έτσι, παρά τον πολιτικό κίνδυνο που η πρόωρη «αποδέσμευση» εμπεριέχει (αφού δεν έχουν ολοκληρωθεί οι ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις) προέχει, κατά την άποψή μου, για να μπορέσεις κάποτε να επανακάμψεις.

Για όλους όσους βιαστούν να βγάλουν συμπεράσματα. Πρώτον, τα επιτόκια που μας παρέχει η χρηματοδότηση από την Τρόικα δεν θα τα βρούμε ποτέ και δεύτερον με αυτά το χρέος είναι ακόμα διαχειρίσιμο. Χωρίς αυτά, όχι! 

Έτσι, παρά το ότι νομίζω ότι πρέπει να δοκιμαστεί η δυνατότητά μας να δανειστούμε από τις αγορές, δεν χρειάζονται υπερβολές γιατί α) μέχρι το 2042 δεν χρειάζεται να δανειζόμαστε σημαντικά ποσά (εκτός από φέτος), β) πρέπει οπωσδήποτε να συνεχίσουμε τον δύσκολο δρόμο του πρωτογενούς πλεονάσματος, με μείωση του κόστους του κράτους αυτή την φορά.

Η πολυδιαφημιζόμενη διαγραφή του χρέους -ακόμα και με την σύμφωνη γνώμη των πιστωτών μας- θα καταγραφεί στην ιστορία μας και δεν θα μας επιτρέψει να ξαναδανειστούμε φτηνά για πάρα πολύ καιρό (τόσο το κράτος όσο και οι επιχειρήσεις και οι τράπεζες). Τίποτα δεν χάνεται. Θα «μας τα πάρουν» αλλιώς (οι αγορές).

Οι ετήσιες αναχρηματοδοτικές ανάγκες, εφόσον έχουμε μηδενικό πρωτογενές αποτέλεσμα, είναι περίπου 15 δις (σε έντοκα) και 2-4 δις καθ έτος περίπου 8 με 10% του AEΠ (του 2013) συν τόκους. Με πρωτογενές πλεόνασμα μεγαλύτερο από το ποσό των ετήσιων τόκων θα αποπληρώνουμε χρέος (μείωση απόλυτου ποσού). Με την κάποια-όποια ανάπτυξη, έστω και μικρή, θα πέφτει ακόμα περισσότερο και το ποσοστό του χρέους προς το ΑΕΠ λόγω και της αύξησης του παρανομαστή.

Ναι, ο στόχος για το «βιώσιμο» χρέος του 124% (προϋπόθεση του ΔΝΤ για να μας δανείζει) είναι εξαιρετικά μη ρεαλιστικός χρονικά αλλά σημασία έχει η δυναμική του χρέους. Αυτό το καθιστά βιώσιμο και τίποτα άλλο. Υπάρχει και η εφεδρεία των τραπεζών. Αυτό μπορεί να μειώσει το «χρέος» κατά 20-50 δις στα επόμενα δύο χρόνια.

Η έξοδος στις αγορές μπορεί να φαντάζει σαν φωτοβολίδα τελετής έναρξης και μπορεί να είναι αφορμή για την πώληση ομολόγων από επενδυτές που τα έχουν είτε από το PSI, είτε αγοράσει σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές μετά, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι μια απαραίτητη τελετή με την σημασία της. Εξάλλου, ας μην ξεχνάμε ότι χωρίς αγορές δεν υπάρχουν τιμές.

Κλείνω με μία φράση του Ανδρέα με την οποία συμφωνώ απόλυτα: «Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η Ελλάδα πρέπει να ξαναβγεί στις αγορές, όμως ο μικροπολιτικός καιροσκοπισμός δεν πρέπει να είναι ο οδηγός. Δανεισμός για ανάπτυξη ναι, για ψήφους όχι.»
<>

Σημείωση προς κάθε αναγνώστη: Ενδέχεται να έχω θέση σε τίτλους ή Α/Κ που επενδύουν σε ελληνικά ομόλογα ή άλλους τίτλους όπως και κάθε άλλος σχολιαστής ή αναλυτής όταν αφορά χρηματοοικονομικά θέματα. Στην σελίδα "The Greek Bond Saga" υπάρχει λεπτωμερές ιστορικό της πορείας ανάκαμψης των ελληνικών κρατικών ομολόγων και της έκτοτε άποψής μου για αυτά. Τίποτα από τα παραπάνω δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως πρόταση ή συμβουλή. Είναι προσωπική άποψη και τίποτα παραπάνω.