Thursday 12 December 2013

Καλάβρυτα 13/12/1943

Οι αναμνήσεις μιας στιγμής, τραγικής για μια ολόκληρη γενιά αλλά και για την γενιά που ακολούθησε. Το κείμενο αυτο είναι η μαρτυρία ενός ξεκάθαρου μυαλού.
Εβδομήντα χρόνια μετά, ζωντανεύει στιγμές μιας φρίκης έτσι όπως την έζησαν αυτοί, χωρίς ιδεολογίες και φανφάρες. Χωρίς καταδίκες και κατάρες ακόμα και προς τα τέρατα της ιστορίας, τους Ναζί. Γιατί αυτοί που έζησαν τον πόλεμο, την κατοχή, την εκτέλεση, την αντίσταση, το ολοκαύτωμα ήταν πρώτα και πάνω απ´όλα άνθρωποι, γονείς, παιδιά όπως εγώ και εσείς. Με τις αρετές και τις αδυναμίες τους. Αυτό που βίωσαν αναπαράγεται με απόλυτη καθαρότητα και διαύγεια χωρίς καμία ύστερη επίγνωση των ιστορικών, πολιτικών και κάθε άλλης διάστασης που η ιστορία (οι συγγραφείς της δηλαδή) προσδίδουν στα γεγονότα μετά.
Για μένα, η πιο τραγική, η πιο ανθρώπινη στιγμή είναι αυτή που ο συγγραφέας διηγείται  πως ένα βλέμμα, μία κίνηση του χεριού ενός στρατιώτη καθόρισε τον ρου της ιστορίας ενός ανθρώπου. Αυτή την τραγική στιγμή που ο δολοφόνος γίνεται σωτήρας συνάμα.
Αλλά και δημιουργός μιας ενοχής, ανθρώπινης και εξόχως τραγικής. Γιατί εγώ; Αναρωτιέται ο συγγραφέας!
Ταυτόχρονα, η ιστορία του ανθρώπου αυτού είναι εκτός από μαρτυρία και ένας ύμνος στο ανθρώπινο πνεύμα. Όχι μόνο γιατί μέσα σε μια στιγμή έχασε τα πάντα, πατέρα, φίλους, σπίτι, την παιδική του υπόσταση. Όχι γιατί ενώ βρέθηκε πρόσφυγας χωρίς τίποτα κατόρθωσε να φτάσει εκεί που έφτασε. Να γίνει γιατρός για να σώζει ζωές, μπας και ξορκίσει το ανείπωτο κακό που έζησε σαν παιδί.
Ένας επιζών. Ένας νικητής. Όπως τόσοι άλλοι επιζήσαντες της γενιάς του.
Γιατί η τιμή δεν αξίζει μόνο στον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας και το γελαστό παιδί αλλά και σε αυτόν που μέσα από την προσωπική του υπέρβαση μας δίνει με ήθος και θάρρος ένα θετικό υπόδειγμα για την ζωή και το μέλλον που μπορούμε να έχουμε -να φτιάξουμε- αρκεί να το θελήσουμε. Κάτι ιδιαίτερα πολύτιμο στην σημερινή συγκυρία που αποκαλούμε κρίση.

Καλάβρυτα 13/12/1943. Μαρτυρία του Καθηγητή Σωκράτη Κ. Αθανασιάδη

Ο Καθηγητής Σωκράτης Αθανασιάδης περιγράφει μερικά από τα πολυάριθμα γεγονότα που έχουν αποτυπωθεί στη μνήμη του από την εποχή της Ιταλικής κατοχής και μέχρι και την 13/12/43, ημερομηνία καταστροφής των Καλαβρύτων από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής.

Παράξενοι καιροί - Το «νέο» και οι φορείς του

Παράξενοι καιροί, μοντέρνοι αλλά και παλιοί ταυτόχρονα όπου το νέο είναι το παλιό μεταμφιεσμένο σε καινούργιο. Κάποιοι το αποκαλούν και μεταρρύθμιση (αλλά δεν είναι). Είναι απλά η εποχή των τεράτων!

Η πραγματική μεταρρύθμιση είναι το νέο, αυτό που πιστεύει στον εαυτό του και αλλάζει πηγαίνοντας μπροστά και όχι πίσω. Όπου η ιστορία είναι διδαχή και όχι ντετερμινισμός. Αλλά όταν δεν έχεις καμία εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, φοβάσαι το νέο και έτσι γυρνάς πάντα στο γνώριμο παλιό που καταριέσαι.

Όμως κανένας δεν μπορεί να μένει αμέτοχος για όσα συμβαίνουν γύρω του. Όχι για πάντα τουλάχιστον. Συντάσσομαι με όσους διάλεξαν να είναι μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος. Δεν είμαι πολιτικός αλλά αποφάσισα να συμμετέχω γιατί πάνω απ’ όλα είμαι, όπως όλοι μας, πολίτης. Όπως φαντάζομαι και ο Κωνσταντίνος Αλεξάκος που έγραψε, προλογίζοντας το άρθρο του στo Andro με το οποίο συμφωνώ και συντάσσομαι και αναδημοσιεύω χωρίς να έχω ζητήσει την έγκρισή του:

[ Αν έρθει το «νέο» φοβάμαι ότι οι χειρότερες αντιδράσεις θα είναι από αυτούς που σήμερα το ευαγγελίζονται· από τους «παλιούς» που πλασάρονται στην κοινωνία και την πολιτική ως φορείς του. ]

Το «νέο» και οι φορείς του (andro.gr)
του Κωνσταντίνου Αλεξάκου, αρχική δημοσίεση στις 11/12/2013

Είναι γελοίο να παίρνουμε ως αυτονόητο το άλμα που έχουν κάνει όλες οι δυτικές κοινωνίες μέσα σε λιγότερο από μια δεκαπενταετία, και συγχρόνως να αρνούμαστε το ενδεχόμενο να μην είναι πλέον κατάλληλοι για τη διακυβέρνηση (τοπική ή εθνική) όσοι δεν αντιλαμβάνονται αυτές τις αλλαγές. Δεν χρειάζεται απαραίτητα να τις δέχονται –δεν είναι όλες θετικές, άλλωστε– αλλά πρέπει να τις αντιλαμβάνονται, γιατί αυτές έχουν τροποποιήσει τα αιτήματα της κοινωνίας, την πολιτική σκέψη, και τις πρακτικές αυτής καθεαυτής της λειτουργίας του πολιτεύματος. 
Μπορούμε να το σχηματοποιήσουμε, μιλώντας για γενιές και την ανάγκη συμμετοχής των 28 – 45 στην πολιτική, αλλά θα ήταν μόνο ένα σχήμα. Η πραγματικότητα δείχνει ότι εξαιρούνται της πολιτικής πρακτικής όλοι όσοι αντιλαμβάνονται τις διαφορές με το χθες, ανεξαρτήτως ηλικίας. Ακόμα κι αν έχει τύχει να διατελέσουν υπουργοί για μερικά φεγγάρια, το παλαιό τους φτύνει, τους ξερνάει. 
Ο εισοδισμός τους σε παρωχημένες κομματικές δομές και σχήματα διακυβέρνησης δεν απέδωσε. Όσες αλλαγές κατάφεραν, αντεστράφησαν σχεδόν αυτόματα με την απομάκρυνσή τους από τη θέση ευθύνης. Έτσι, τα αιτήματα έμειναν ασχημάτιστα, ενώ οι εσωτερικές διαμάχες στον καθένα μας μεταξύ παλιού και νέου έγιναν αντίδραση ή οργή. 
Αυτό είναι το χειρότερο δυνατό αποτέλεσμα ειδικά σε ό,τι αφορά τους μικρούς ενήλικες, αυτούς που μπαίνουν στην κοινωνία ως φοιτητές ή εργατικό δυναμικό για να συναντήσουν ένα πλαίσιο το οποίο τους ζητάει να σκοτώσουν ό,τι νέο μπορούν να προσφέρουν προκειμένου να ενσωματωθούν στο παρωχημένο. Ως εκ τούτου, η «απορία» και η κριτική για τη νέα γενιά και τις επιλογές της μόνο υποκριτικές μπορούν να χαρακτηριστούν. 
Η ευθύνη πέφτει σε όσους έχουν τα εργαλεία για να κουβαλήσουν, ή ακόμα και να εκβιάσουν, την αλλαγή και δεν το κάνουν, επιλέγοντας να γίνουν θεατές στο αδιέξοδο της συντήρησης. Ο χρόνος είναι αμείλικτος και πολύ σύντομα δεν θα είναι σε θέση να προσφέρουν πραγματικά, οπότε θα προστεθούν στους γραφικούς• θα μείνουν στο περιθώριο να διηγούνται ιστορίες αποτυχίας, ζητώντας δικαίωση μέσα από το φρικώδες «εγώ τα έλεγα…». 
Η αστική ευγένεια, ο πολιτικός πολιτισμός, το εφήμερο υπέρτερο καλό (ως κομματικός/εκλογικός σχεδιασμός συνήθως) και τα ψευτοδιλήμματα είναι μερικές από τις δικαιολογίες που επιλέγουν οι προοδευτικοί για να κρυφτούν από τις ευθύνες τους προς την κοινωνία που επιδίωξαν/επιδιώκουν να εκπροσωπήσουν. Δεν λείπουν, δε, και αυτοί που θα φτάσουν να στραφούν εναντίον αυτής της κοινωνίας, κατηγορώντας την για τον συντηρητισμό της ψήφου της. Δεν φταίει δηλαδή αυτός που δεν εξήγησε πειστικά τα πραγματικά διλήμματα και επιλογές για το μέλλον, αλλά αυτός που δεν «μύρισε τα νύχια του» για να καταλάβει τι του έλεγαν… 
Ο δρόμος είναι σαφής, όσο και δύσκολος. Οι «κόκκινες γραμμές» είναι επίσης σαφείς, και ξεκινάνε με τον αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση από το προοδευτικό εγχείρημα όσων δεν θέλουν ή δεν μπορούν να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν προοδευτικές πολιτικές. Δεν είναι ζήτημα εκδίκησης, αλλά προστασίας ενός απαραίτητου εγχειρήματος που πρέπει να ξεκινήσει, έστω και τώρα, αν θέλουμε να υπάρχει απτή πιθανότητα επιτυχίας του την επόμενη τριετία, πενταετία ή δεκαετία. Οι πρόσκαιρες συμμαχίες –οι αρπαχτές– ενόψει εκλογών μόνο κακό κάνουν. 
Ο λαός δεν είναι ηλίθιος –πρόκειται για άλλη μια συντηρητική παρεξήγηση‒, θα αναγνωρίσει και θα στηρίξει τις πραγματικά προοδευτικές προτάσεις, όταν αυτές είναι δουλεμένες και προς όφελός του. Ειδάλλως, ενδέχεται να στραφεί στις «τελικές λύσεις» του ριζοσπαστισμού, εφόσον δεν του προσφέρεται καμία άλλη εναλλακτική• το «σάρωσέ τα όλα και πάμε από την αρχή». Αυτή είναι η ψήφος στα άκρα, που αν είναι μια φορά λάθος αυτού που τη ρίχνει, ας σκεφτούμε πόσες φορές λάθος είναι το ότι έμεινε χωρίς ρεαλιστική και ειλικρινή πρόταση, χάρις και στην αδράνεια, αν όχι ανικανότητα, όσων διατείνονται πως είναι φορείς… του «νέου».