Πανεπιστήμιο 2041* (2+2=5)

Σκοπός του Δημόσιου Πανεπιστημίου είναι η παροχή υψηλού εκπαιδευτικού έργου στους πολίτες-φοιτητές. Η μη λειτουργία του δεν επιτυγχάνει τον σκοπό αυτό. Ίσως, λοιπόν, ήρθε η ώρα της κατάργησής του. Αν κάποτε στο μέλλον ωριμάσουμε και σοβαρευτούμε το ξαναφτιάχνουμε αλλά τώρα, απλά κλείστε το.

Τόσο απλά και Δημοκρατικά, όπως το κλείνουν και οι τόσοι όσοι άλλοι. Τέλος. Λουκέτο! Μας πρήξατε.

Αντί αυτού (του κόστους και της ταλαιπωρίας), δώστε στους επιτυχόντες ένα κουπόνι-μία υποτροφία να πάνε σε ένα ιδιωτικό ή αν δεν θέλετε ιδιωτικό, να πάνε σε κάποιο του πολιτισμένου κόσμου. Κάπου που θα είναι πάνω απ´ όλα πανεπιστήμιο-σχολείο και αυτοί θα μπορούν να είναι και να αισθάνονται φοιτητές.

Κάποιοι αναρωτώνται αν για τις χρόνιες παθογένειες των πανεπιστήμιων ευθύνονται οι κάθε λογής «Πελεγρίνιδες» ή η πολιτική τάξη που τους δημιούργησε; (αλήθεια ποιά;)

Παραγωγός, παράγωγο και πελατεία. Τίποτα από τα τρία αυτά δεινά δεν υπάρχει από μόνο του, όχι για πολύ τουλάχιστον. Η "Siemens" και η κάθε siemens δωροδοκεί γιατί υπάρχουν αυτοί που δωροδοκούνται και όσοι άλλοι ωφελούνται. Αν μπορούσε να κάνει την δουλειά της αλλιώς, θα το έκανε. Αυτό δεν την καθιστά αγία. Τουναντίον.

Φυσικά και φταίει το πολιτικό σύστημα για την κατάντια μας. Όμως γιατί ακόμα και σήμερα αυτό το αυτονόητο έχει παραταξιακή απόχρωση; Γιατί απλά η πελατεία πήγε σε άλλο μαγαζί. Το αίτημα δεν είναι η κάθαρσή αλλά η "μη αλλαγή" και η αναδια-νομή της εξουσίας. Αλλαγή, για να μην αλλάξει τίποτα.

Υπάρχει και η πιο κλασσική αριστερή συνταγή για λαοκρατία, κατάληψη της εξουσίας από το προλεταριάτο (αλήθεια ποιοί το αποτελούν σήμερα), συντακτική συνέλευση και τέλος εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού με το βίαιο γκρέμισμα της αστικής τάξης.

«Το προλεταριάτο θα χρησιμοποιήσει την πολιτική του κυριαρχία για ν' αποσπάσει βαθμιαία από την αστική τάξη όλο το κεφάλαιο, για να συγκεντρώσει όλα τα εργαλεία παραγωγής στα χέρια του κράτους, δηλαδή του οργανωμένου σαν κυρίαρχη τάξη προλεταριάτου, και για να αυξήσει όσο μπορεί πιο γρήγορα τη μάζα των παραγωγικών δυνάμεων» [1]
Γράφει ο Λένιν [1] ότι: «Το κράτος είναι ιδιαίτερη οργάνωση δύναμης, είναι η οργάνωση της βίας για την καταπίεση κάποιας τάξης. Και ποιά τάξη πρέπει να καταπιέζεται από το προλεταριάτο; Φυσικά, μόνο η τάξη των εκμεταλλευτών, δηλαδή η αστική τάξη.»

Μόνο που αυτό, πετυχημένα ή όχι το έκαναν ήδη οι ΝΔ-ΠΑΣΟΚ κατά την μεταπολίτευση, με ελάχιστες εξαιρέσεις –την συγκέντρωση όλων των εργαλείων παραγωγής στα χέρια του κράτους. Και τώρα που αυτό χρεοκόπησε, με την υπερφορολόγηση της αστικής περιουσίας και της μεσαίας τάξης, το έργο τους ολοκληρώνεται.
Και μετά μιλάμε για την χρεοκοπία του καπιταλισμού … έλεος.

Αυτή είναι η ειδικού τύπου Σοβιετία και ο Πελεγρίνης είναι απλά άλλο ένα «μέλος του εξωτερικού κόμματος» που τώρα συγκρούεται με το «εσωτερικό κόμμα» (1984). Ούτε αυτός είναι  προλετάριος, ούτε οι συγκλητικοί του αλλά ούτε και οι πραιτωριανοί διοικητικοί υπάλληλοι του Πανεπιστημίου –το οποίο είναι η μήτρα του κακού.

Ας ακούσουμε λοιπόν την Αριστερά: «Ας αποδεσμευθεί λοιπόν η Αριστερά από την λογική του λεγκαλισμού, τελείως απρόσφορου εντός ενός κράτους έκτακτης ανάγκης, και ας προτάξει με τρόπο χειραφετημένο τις δικές της πολιτικές σκοπιμότητες και ανάγκες, οι οποίες μπορεί μια μέρα να οδηγήσουν και σε μια Συντακτική Συνέλευση και, άρα, σε μια πρωτογενή συντακτική διαδικασία με λαϊκό και εργατικό κοινωνικό περιεχόμενο.» [2]

Μια παρατήρηση: Η άλλη πλευρά του συστήματος δεν είναι «αντισυστημική»! Είναι απλά η άλλη πλευρά. Ο μεγάλος διχασμός είναι όταν μέσα στο ίδιο Κόμμα συστεγάζεται η «άλλη πλευρά του συστήματος» με την πραγματική «αντισυστημική» παράταξη. Ειδικά όταν αυτό θελήσει να διεκδικήσει την εξουσία και πόσο μάλλον όταν κληθεί και να την διαχειριστεί.

* Το 2041 είναι το αποτέλεσμα αναριθμητισμού των δύο τελευταίων ψηφίων του έτους 2014 (οσονούπω), κατά το πρότυπο του «1984» του Όργουελ (1948, έτος συγγραφής του βιβλίου που εκδόθηκε ένα χρόνο αργότερα).

Παραπομπές:
[1] - «Κομμουνιστικό Μανιφέστο» (Μάρξ και Ένγκελς), (σελ. 31 και 37 της 7ης γερμ. έκδ. του 1906). Πηγή: Β.Ι. Λένιν, Κράτος κι Επανάσταση, Κεφάλαιο 2: Η πείρα του 1848-1851

[2] - Από το άρθρο του Δημήτρη Μπελαντή με τίτλο «Επιστράτευση για την απόλυση !» που φιλοξενήθηκε στις 21/11/2013 στο blog {http://sarantostheodoropoulos.blogspot.gr/2013/11/blog-post_21.html} 

Το προνομιούχο 5%

Ένα υποθετικό παράδειγμα (σύνθεση δύο πραγματικών ιστοριών σε μία)

Για το παράδειγμά μας, ο μικτός μισθός που χρησιμοποιείται είναι περίπου 5.400€ τον μήνα. (Ετήσια δαπάνη για τον εργοδότη: 5.400×14×1.33 = 100.548€)

Όλα τα νούμερα και οι υπολογισμοί είναι θεωρητικοί και βασίζονται στην σύνθεση πραγματικών και φανταστικών στοιχείων που όμως είναι ταυτόχρονα απόλυτα ρεαλιστικά.

Από τα 100.000€ που στοιχίζει ετησίως στον εργοδότη του το στέλεχος του παραδείγματός μας, το 37% θα πάνε σε ασφαλιστικές εισφορές (εργαζόμενου + εργοδότη) και ένα περίπου 24% είναι οι φόροι εισοδήματος και η εισφορά αλληλεγγύης που του αναλογούν. Έτσι, από τα 100.000€ συνολικό κόστος, αυτός θα πάρει στα χέρια του 39.000€. (ή έτσι νομίζει)

Για να καταλαβαινόμαστε αντιστοιχούν σε 2.785€ καθαρά τον μήνα. Αν ζούσε στην Αγγλία, με 100 χιλ. ετήσιο μισθολογικό κόστος θα πλήρωνε 50% φόρο και θα έπαιρνε στα χέρια του 50 χιλιάδες.

Τώρα, επειδή ζει στην Ελλάδα, υποθετικά πάντα, και είναι παντρεμένος και η σύζυγός του έχει ένα σπίτι-διαμέρισμα στο Παλαιό Ψυχικό 150τ.μ. με τιμή ζώνης 6.000€/τ.μ., 10-ετίας, το ακίνητο αυτό έχει αντικειμενική €900.000! Ας πούμε ότι το αγόρασαν €352 χιλ (ή 120 εκ. Δρχ) με χρήματα από την "προίκα" της.

Τους ήρθε λοιπόν τώρα να πληρώσουν, ΦΑΠ '13: 3.400€, ΦΑΠ '12: 3.400€, ΦΑΠ '11: 3.400€ σύνολο 10.200€ μέσα σε 4-5 μήνες αλλά και ΔΕΗ/ΕΕΤΑ'13: 2.600€. Έχουν και δύο αυτοκίνητα, ένα 1600άρι παλιό και ένα τζιπ 2400κ.εκ. που αγόρασαν μεταχειρισμένο -με έτος πρώτης κυκλοφορίας το 2008. Για τα σήματα κυκλοφορίας θα πληρώσουν 265€ (1600κ.εκ.) και 880€ για το άλλο, αλλά και τέλος πολυτελούς διαβίωσης 665€.

Σύνολο: 10.200+2.600+265+880+665=14.610€ μέσα σε 5 μήνες, μέχρι τις 31/12/13.

Με βάση τα παραπάνω, το μεγαλοστέλεχος πρέπει να πληρώσει 14.610€ από τα 6x2.785€= 16.710€ που θα πληρωθεί μέχρι τότε, εφόσον πληρωθεί. Θα μείνουν δηλαδή 2.100 ευρώ για πέντε μήνες. 

Σε ετήσια βάση, από τις 100.000€ που θα κοστίσει στον εργοδότη του, οι 77.710€ θα πάνε σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές. Σε αυτόν και την οικογένειά του θα μείνουν 22.290€. (-10.000 γιατί πίστευε ότι μπορούσε να προσφέρει στο παιδί του το όφελος ενός ιδιωτικού σχολείου). 12.290€ λοιπόν για τα ετήσια κοινόχρηστα, θέρμανση, ρεύμα, τηλέφωνο, βενζίνη, σούπερ-μάρκετ, ρούχα, σινεμά, ή όποια άλλη πολυτέλεια.

Το τραγελαφικό είναι ότι για αυτό το εισόδημα θα πρέπει να συγκεντρώσει και αποδείξεις για 15.000€ για να μην πληρώσει και έξτρα φόρο! Παράλογο;

Ναι, φυσικά. Ποιός του είπε να ζει στο Ψυχικό ή η γυναίκα του να χάσει την δουλειά της και να μείνει άνεργη και απλήρωτη για μήνες αλλά χωρίς απόλυση ή επίδομα ανεργίας.

Αν βρούνε να πουλήσουν το σπίτι τους στο 33% της αντικειμενικής (στα 2.000€/τ.μ.) θα πάρουν 300.000€ μείον τον φόρο μεταβίβασηςj 10% επί της αντικειμενικής (τα 900.000 x 10% = 90.000) μείον έξοδα, συμβόλαια, κλπ., άντε 200.000€.

Ε! Να μην έχει και παράπονο. Με 200.000€ σήμερα κάνεις .... την τύχη σου το κερα#@ μου!

ΥΓ. Φαντάσου να τους ζητήσουνε και φόρο υπεραξίας, για την "υπεραξία" που απεκόμησαν -δηλαδή 15% από 1/1/2014. (διαφορά ανάμεσα στις αντικειμενικές αξίες πχ (900.000-165.000)=735.00x15%=110.250€

ΥΓ2. Φυσικά, στην πραγματικότητα, και τα δύο "υπόδειγματα" οικογενειών που έχω λάβει υπόψη καίνε την όποια αποταμίευση τους απέμεινε. Μέχρι πότε όμως;

ΥΓ3. Καλά αν έχουν και κανά οικόπεδο άκτιστο γιατί δεν είχαν λεφτά για να το χτίσουν ... δεν το συζητώ, δεν το συζητώ.

ΥΓ4. Αυτοί ανήκουν στο 5%, το προνομιούχο 5% για να είμαστε ειλικρινείς.

Κουίζ: Ποιός είναι ο πραγματικός συντελεστής φορολογίας του υποδείγματός μας;

Διαθρωτικό και διαχρονικό προβλήματα της ελληνικής οικονομίας το υψηλό ποσοστό ιδιοκτησίας ακίνητης περιουσίας

(το άρθρο αναδημοσιεύεται από το site της επώνυμης γνώμης new-deal.gr - link)

Είναι γεγονός ότι ένα από τα διαθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας είναι το υψηλό ποσοστό ιδιοκτησίας (80% [1])  ακίνητης περιουσίας, είτε λόγω κληρονομιάς είτε λόγω αποταμιευτικής συνήθειας ή και κερδοσκοπίας. Σε κάθε περίπτωση, δυσανάλογα μεγάλο ποσοστό της οικογενειακής περιουσίας (μίας μέσης Ελληνικής οικογένειας) βρίσκεται εγκλωβισμένο σε οικόπεδα/ακίνητα τα οποία ταυτόχρονα υπό-αποδίδουν ή δεν αποδίδουν τίποτα (χωράφια, αγροτεμάχια, κλπ). Ακόμα και προ κρίσης, η μέση απόδοση ενοικίου δεν ξεπερνούσε το 1-1,5% όταν τα μεσο-μακροχρόνια επιτόκια ήταν (την προηγούμενη δεκαετία 1998-2008) μεταξύ 3,5% και 7% και η μέση μερισματική απόδοση 4 με 5%. Δεν συνυπολογίζω τις τραπεζικές καταθέσεις (προθεσμιακές) που απέδιδαν από 3% έως 7% κατά περιόδους γιατί αυτά είναι επιτόκια βραχυχρόνιας απόδοσης ενώ ο ορίζοντας ωφελιμότητας ενός ακινήτου είναι πλέον της δεκαετίας.
Ταυτόχρονα, παραγωγικές επενδύσεις όπως το επιχειρηματικό κεφάλαιο, κινούνταν σε διψήφια ποσοστά απόδοσης (ROE) μεταξύ 10-30% ετησίως. Και αυτού του είδους οι επενδύσεις συνεισφέρουν στο ΑΕΠ με τον μέγιστο πολλαπλασιαστή, ειδικά όταν γίνονται σε εξωστρεφείς επιχειρηματικές δραστηριότητες.

Γιατί φτάσαμε σε τόσο υψηλό ποσοστό ιδιοκτησίας;
Ιστορικά, υπάρχουν πολλοί λόγοι που επέτρεψαν σε αυτό να συμβεί. Κοιτώντας πίσω στον χρόνο, ο σημερινός μέσος Έλληνας άνω των πενήντα ετών έζησε ο ίδιος ή μεγάλωσε σε ένα οικογενειακό περιβάλλον που βίωσε υπερπληθωρισμό, καταστροφή πλούτου και περιουσιών (πόλεμο, κατοχή, κλπ) τις συνεχείς υποτιμήσεις της δραχμής, χρηματιστηριακές καταστροφές ή/και την χρεοκοπία του κράτους. Μεγάλωσε δε σε ένα περιβάλλον οικονομικής ανασφάλειας και έλλειψης σύννομων εναλλακτικών επενδυτικών/αποταμιευτικών επιλογών. Γενικά, οι μόνες σταθερές αξίες στην πολυτάραχη οικονομική ιστορία του τόπου υπήρξαν ο χρυσός (χρυσή λίρα, κλπ) και η γη ή οποία έχει αξία γιατί παράγει. Η μαζική αστικοποίηση στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα μετέτρεψε και τα ακίνητα-σπίτια, αστικά οικόπεδα (φυσική επέκταση της «γης») σε «σταθερή αξία». Λόγω του πληθωρισμού και τον υποτιμήσεων, τα ακίνητα και η γη ανέβαιναν συνεχώς και θεωρούνταν ως η μόνη μακροχρόνια τοποθέτηση. Ειδικά για την δημιουργία ενός συνταξιοδοτικού κεφαλαίου και εισοδήματος. Έτσι εντυπώθηκε η ψευδαίσθηση ότι «δεν χάνουν» και ότι είναι η μόνη φυσική προστασία από το ασθενές νόμισμα και την οικονομική κρίση.

Η εντύπωση αυτή δεν είναι τελείως λάθος αλλά ισχύει υπό κάποιες προϋποθέσεις:
α) ισχύει για την γη που παράγει εισόδημα από λιγότερο ελαστικές «ανάγκες» όπως η γεωργική παραγωγή (ανελαστική ζήτηση για τρόφιμα),
β) ισχύει όσο δεν υπάρχουν άλλες εναλλακτικές μακροχρόνιες τοποθετήσεις (πχ 10-ετή, 30-ετή ομόλογα) για σύγκριση,
γ) ισχύει σε περιβάλλον κλειστών αγορών, περιορισμού κίνησης κεφαλαίων (μη δυνατότητα πρόσβασης σε διεθνής αγορές, συνάλλαγμα ή άλλες παρεμφερείς επιλογές),
δ) ισχύει περισσότερο όταν δεν υπάρχει μια πολυετής επιχειρηματική δραστηριότητα (εταιρείες με 50-60 ή 100 χρόνια ιστορίας, με πολυμετοχικό σχήμα, εισηγμένες σε προσβάσιμη χρηματιστηριακή αγορά,
ε) ισχύει εφόσον το κόστος διακράτησης και συντήρησης είναι χαμηλό
στ) και τέλος εφόσον το μακροχρόνιο ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης παραμένει αρνητικό (ζήτηση > προσφοράς).

Πολλά όμως άλλαξαν τα τελευταία 20-25 χρόνια. Πολλά που ίσως δεν έγιναν αντιληπτά, κυρίως ως προς τις επιπτώσεις που θα επέφεραν στην αγορά ακινήτων.
Αναπτύχθηκε ένα ευρύ πεδίο εναλλακτικών επιλογών που σε συνδυασμό με την έλευση του Ευρώ και την πλήρη απελευθέρωση της κίνηση κεφαλαίων κατέστησε την προηγούμενη εμπειρία μια καταστροφική συνήθεια. Θα εξηγήσω το γιατί.
Πρώτα όμως λίγο ακόμα ιστορία, για να καταλάβουμε την πηγή της διαχρονικής ανόδου των τιμών, ειδικά κατά τα τελευταία κρίσιμα είκοσι χρόνια.
Παραδοσιακά, οι περισσότεροι αποκτούσαν ακίνητο ή ακίνητα από κληρονομιά (γονείς αλλά και συγγενείς που μετανάστευαν στο εξωτερικό τις προηγούμενες δεκαετίες). Ελάχιστοι είχαν πρόσβαση σε στεγαστικά δάνεια, και αυτοί ήταν κυρίως δημόσιοι υπάλληλοι (τα καλά της μονιμότητας). Και βέβαια ακίνητα αγόραζαν όσοι είχαν ή αποκτούσαν περιουσία από την δραστηριότητά τους.
Η οικονομική ανάπτυξη της μεταπολεμικής περιόδου προκάλεσε νέα ζήτηση και μετακίνηση πληθυσμών. Η μαζική επέκταση των πόλεων και ειδικά της Αθήνας μετέτρεψε τα περιαστικά και αστικά οικόπεδα και παλιά σπίτια σε πολυκατοικίες και διαμερίσματα μέσω της αντιπαροχής ενώ αναπτύχθηκε και η δευτερογενής συναλλαγή. Οι παλιοί κάτοικοι των κέντρων μετακινήθηκαν προς τα προάστια (νέα ζήτηση) καθώς νέοι κάτοικοι συνέρρεαν στην πόλη. Μετά την πρώτη εσωτερική μετανάστευση ήρθε και μια δεύτερη λόγω της μετανάστευσης πληθυσμών προς την Ελλάδα (κυρίως από την δεκαετία του ’90 μέχρι σήμερα) που συντήρησε την συνεχή κινητικότητα στην αγορά ακινήτων. Όπως η κάθοδος των πρώτων ελληνικών φύλων έσπρωχνε τους προηγούμενους σε νέες περιοχές και προκάλεσε την μετανάστευσή τους στην Ιωνία και την Μεγάλη Ελλάδα.
Τέλος, να μην αγνοήσουμε και την επέκταση του δικτύου των πανεπιστημίων ΑΕΙ/ΤΕΙ, κυρίως στις επαρχίες, που πρόσθεσε νέα ζήτηση για κατοικίες κατά τα τελευταία είκοσι χρόνια.

Γιατί όμως έγινε καταστροφική η συνήθεια; Τι άλλαξε;
Η αποταμιευτική αξία των ακινήτων/γης εξαρτάται από τις έξι προϋποθέσεις που περιέγραψα νωρίτερα. Χωρίς πολύ φλυαρία τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχουν αναιρεθεί οι περισσότερες. Όμως υπήρξε και μία άλλη αλλαγή. Το Ευρώ.
Το Ευρώ, εκτός από την νομισματική σταθερότητα έφερε μαζί του και τα χαμηλά επιτόκια. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα της σημαντικής δημοσιονομικής προσαρμογής, η μεγάλη σύγκλιση της εποχής Σιμίτη, που σε συνδυασμό με την απελευθέρωση της καταναλωτικής και στεγαστικής πίστης επέτρεψαν στον καθένα να επενδύει σε ακίνητη περιουσία με ένα τρόπο τελείως διαφορετικό από τον παραδοσιακό.
Αυτό έδωσε μια νέα ώθηση στην αγορά αλλά και την κατέστησε λιγότερο ασφαλή. Μετέτρεψε την διαδικασία από αποταμιευτική σε καταναλωτική. Αντί για την μακροχρόνια αποταμίευση με στόχο την αγορά κατοικίας (για τον αγοραστή - όπως θα γινόταν στο παρελθόν) με τα χαμηλά επιτόκια, έναντι ενός τιμήματος «ενοικίου» (της δόσης που πλέον έγινε προσιτή για πολλούς) προκαταναλώνεις μελλοντική αποταμίευση δανειζόμενος τα χρήματα «μπροστά». Ο κίνδυνος στο παρελθόν ήταν το να μην μπορέσεις να συγκεντρώσεις κάποτε τα λεφτά. Ο κίνδυνος στην νέα εποχή είναι να μη μπορείς να αποπληρώσεις εάν στερηθείς τα εισοδήματά σου. Ο κίνδυνος αυτός αντισταθμίζεται από την αξία της υποθήκης/προσημείωσης που εγγράφει η τράπεζα. Γι αυτό και παραμένει χαμηλό το επιτόκιο σε σχέση με ένα κοινό καταναλωτικό δάνειο. Όμως η Τράπεζα δίνει λεφτά και παίρνει υποσχέσεις. Λεφτά (κατάθεση) θα πάρει εάν ο πωλητής που τα εισέπραξε τα καταθέσει. Όμως η ξαφνική υπεραξία που αποκόμισαν οι πωλητές/κατασκευαστές τους οδήγησε στο συμπέρασμα ότι «δεν χάνουν» όπως και στο παρελθόν και έτσι αύξησαν την προσφορά.  Όμως τίποτα δεν είναι πια το ίδιο.
Στο παρελθόν, τα ακίνητα συσσώρευαν τον παραχθέντα πλούτο ενώ τώρα τον προεξοφλούν μέχρι … μέχρι να έρθει η κρίση.

Ξαφνικά οι τιμές των ακινήτων πέφτουν. Πέφτουν γιατί το προεξοφλημένο εισόδημα δεν υπάρχει πια και έτσι η απαίτηση της Τράπεζας θα πρέπει να καλυφτεί εν μέρει από την πώληση του ακινήτου. Έτσι ξαφνικά, αλλά όχι απρόσμενα, το πάντα αρνητικό ισοζύγιο γίνεται γρήγορα θετικό (προσφορά > ζήτηση). Αυξάνεται δυσανάλογα γρήγορα η προσφορά και πλέον δεν υπάρχει επαρκής ζήτηση. (a buyer’s market [2])
Η ζημιά θα εγγραφεί είτε από τον ιδιώτη είτε από την τράπεζα (ή και από τους δύο). Ζημιά σημαίνει ότι αυτός που πριν από είκοσι χρόνια αγόρασε ένα ακίνητο για την σύνταξή του, ίσως να μην πάρει ούτε τα μισά από ότι υπολόγιζε.

Βάλε τώρα και το κόστος διακράτησης. Οι Φόροι (Τέλος, ΦΑΠ, κλπ)
Οι φόροι στα ακίνητα δεν είναι απαραίτητα λάθος. Η ανυπαρξία κόστους διακράτησης κατέστησε τα ακίνητα ασφαλές καταφύγιο αλλά στέρησε και την παραγωγική οικονομία από πόρους. Η ανάπτυξη μέσω της αγοράς ακινήτων έχει ένα όριο. Ακόμα και αν εισάγεις νέους κατοίκους (συνταξιούχους από τον Βορρά, κλπ) υπάρχει ένα όριο. Ταυτόχρονα, ο πολλαπλασιαστής στην οικονομία από την κατασκευή κατοικιών είναι μακροχρόνια μικρός. Ένα εργοστάσιο, μια παραγωγική μονάδα μπορεί να συνεισφέρει συνεχώς στο εθνικό προϊόν ενώ ένα ακίνητο (εκτός εάν παράγει εισοδήματα) είναι μια καταναλωτική δαπάνη και συνεισφέρει μόνο το κόστος κατασκευής της. Την επόμενη χρονιά πρέπει να χτίσεις άλλο ένα, κλπ. Εάν δε μείνει απούλητο τότε εγκλωβίζεις τα κεφάλαια σε αυτό. Ήταν όμως αρκετά επικερδής δραστηριότητα και σχετικά γρήγορη σε σχέση με μια παραγωγική επένδυση που μπορεί να θέλει και 5-6 χρόνια να για να περάσει σε κερδοφορία. Στο ίδιο διάστημα ένας εργολάβος θα είχε τζηράρει 3-4 φορές τα λεφτά του συν το περιθώριο κέρδους.
Βάλε και την έλλειψη «πόθεν έσχες» … το τέλειο πλυντήριο. Ο αγαπημένος κλάδος του πολιτικάντη. Δουλειές και ανάπτυξη! Ναι, αλλά για πόσο; Και με τι κόστος τελικά;
Έτσι κατέρρευσε το Ισπανικό μοντέλο! Έτσι χρεοκόπησε (σχεδόν) το Ντουμπάι.        

Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι οι φόροι στα ακίνητα. Είναι το ύψος των φόρων και κυρίως το γεγονός ότι δεν υπολογίζονται επί πραγματικών αξιών αλλά επίπλαστων (αντικειμενικές αξίες - διοικητικά καθορισμένες). Το πρόβλημα είναι ότι κάποιος παίζει με ένα «excel» υπολογίζοντας ότι μπορεί να εισπράξει 4 δις ευρώ από την κυριολεκτικά «ακίνητη» περιουσία σε μία οικονομία που φέτος μόνο έχασε 8 δις σε εισοδήματα (σε όρους ονομαστικού ΑΕΠ) και πάνω από 50 δις σωρευτικά από την αρχή της ύφεσης (-22% από το 2008 μέχρι σήμερα).

Επίσης, το ετήσιο πλέον κόστος δεν λαμβάνει υπόψη ότι ακόμα και τα πιο ακριβά  ακίνητα δεν θα αξίζουν τίποτα εάν υπερφορολογηθούν. Και μπορεί η ακίνητη περιουσία να ήταν σχεδόν τζάμπα μέχρι σήμερα, η μεταβίβασή της όμως δεν ήταν. Φόροι μεταβίβασης, κληρονομιάς, κλπ. Επίσης, μια σειρά από «ελεύθερα» επαγγέλματα παρασιτούνε με αμοιβές δεμένες στον «αντικειμενικό» αυτό σύστημα (όπως συμβολαιογράφοι, μηχανικοί, κ.α.) εις βάρος της αγοράς.

Με πάνω από το 70% του πληθυσμού να κατέχει ακίνητο/α, για λόγους που ιστορικά εξηγούνται αλλά που έχουν πλέον οριστικά παρέλθει, είναι ανάγκη να απελευθερώσουμε παραγωγικούς πόρους και να τους ανακατευθύνουμε στην παραγωγική οικονομία. Η υπερφορολόγηση δεν οδηγεί πουθενά! Πουθενά που να θέλεις να πας τουλάχιστον. Δεν είναι ούτε κίνητρο για να πουλήσεις. Σε ποιόν να πουλήσεις; Ποιός θα αγόραζε την υποχρέωση να πληρώνει 5, 10 ή 30 χιλ ευρώ τον χρόνο για πάντα; Για πάντα, δηλαδή μέχρι την επόμενη αναθεώρηση: αύριο-μεθαύριο; Και σε ποιά τιμή; Εδώ κοντεύουν οι φόροι μεταβίβασης (λόγω αντικειμενικών αξιών) να ξεπεράσουν το τίμημα. Να φορολογηθείς μετά και για την «υπεραξία» που δεν έχεις και δεν εισέπραξες. Τρελοκομείο!
<>

_______________________________________________________________
Πηγές: Bloomberg (τιμές, επιτόκια, κλπ), BOG/ECB (στοιχεία αγοράς ακινήτων)

Υποσημειώσεις/Παραπομπές

[1] “Current developments and prospects of the Greek property market”, presentation by C. Akantziliotou, V. Vlachostergiou and T. Mitrakos, Real Estate Market Analysis Section - Bank of Greece, 8 October 2013 at MEGARON, Nikos Skalkotas Hall, Athens

[2] A situation in which supply exceeds demand, giving purchasers an advantage over sellers in price negotiations. Buyer's Market is commonly used to describe real estate markets, but it applies to any type of market where there is more product available than there are people who want to buy it. The opposite of a buyer's market is a seller's: market a situation in which demand exceeds supply and owners have an advantage over buyers in price negotiations.

3. Summary of the most important short-term indices available for the real estate market (Τράπεζα της Ελλάδος)

Europe; where do we go from here?

Germany is going to push for a new Europe, one that will be less of a Union and more of a community with "shared values and policies". More power to the member state governments and less to the Commission and European bodies. A community of tight fiscal rules and disciplined budgets. 

PanGermania über alles.

This development, is empowered by the surging victory and vindication of Merkelismus, after the recent German elections. Such a development is expected to find allies in the UK political scene. Such a development will mean that suffering in the periphery and in particular Greece is going to continue. Growth for measures! Only for the willing.

This scenario did not come out of my head. Let's hope this stays a scenario and nothing more than that.

If the past serves as a guide for the future, the fall of the Roman Empire didn't happen in a day. It was a series of events. In our times, where historic time moves in warp speed, the chain of events may have already started. Is it too late? Only time will tell.

GREcovery: a return to the markets?

Well, not quite yet. The Greek 10Year yield is now trading at below 9% ... A second instance since last May and after three years of double digits (distressed levels).
Another 500 basis points and we start gazing at a more-or-less decent return to the markets ... !
Still that will be greater than the current debt servicing cost but what the heck!

GERCOs: Austria, Netherlands
FRANCOs: Belgium, France
PIIGS: Portugal, Ireland, Italy, Greece, Spain

Σιγά μη φοβηθώ. Stop stupidity, stop the madness!

Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η ανεργία

«Θα περίμενε κανείς ότι η ανεργία θα ένωνε τους επικεφαλής υπουργείων και ινστιτούτων, υπουργούς και επιστήμονες, ανήκουν ή όχι στον ίδιο ιδεολογικά χώρο, για να συζητήσουν το ‘πώς’ και το ‘γιατί’, τρόπους βελτίωσης και σταδιακής θεραπείας. Αντί να ξιφουλκούν δημοσίως προκαλώντας τη γενική καχυποψία ότι η σύγκρουση αφορά κυρίως στην επικοινωνιακή διαχείριση της καταστροφής (τι άλλο μπορεί να είναι το πάνω από 25% ανεργία για μια χώρα), δεν θα ήταν προτιμότερο να συμβάλουν ο καθένας με τις δυνάμεις, την κατάρτιση και την εμπειρία του στην κοινωνική αποσυμπίεση μέσα από προγράμματα ανάπτυξης;»
Μαρία Κατσουνάκη στην Καθημερινή (Η ανεργία, «μήλον της Έριδος») 

H ανεργία είναι το μεγαλύτερο πραγματικό πρόβλημα αυτής της χώρας. Το δημόσιο όμως δεν μπορεί να προσλάβει τους 1 εκατ. ανθρώπους που έχασαν την δουλειά τους. Ακόμα και αν το θέλει, δεν το μπορεί. Και «δραχμές», που λέει ο λόγος, να τυπώσει αυτές δεν θα αξίζουν τίποτα. Εργοστάσια δεν φτιάχνονται με «δραχμές» γιατί τα πάγια, οι επενδύσεις, θα πρέπει να αγοραστούν από το εξωτερικό. Οι πρώτες ύλες το ίδιο. Στα λόγια οι λύσεις είναι εύκολες. Στην πράξη όμως δεν φτάνει να κάνεις όνειρα (ας πούμε σχέδια) για την παραγωγική ανασυγκρότηση. Πρέπει να βρεις και τον τρόπο να την χρηματοδοτήσεις και .... λεφτά δεν υπάρχουν! Τα σπίτια δεν γίνονται εργοστάσια και μηχανήματα. Τα χωράφια θέλουν εργαλεία, ενέργεια, υδάτινους πόρους για να παράγουν.

Το κράτος δεν μπορεί να εγγυηθεί εισοδήματα και άρα να ρίξει την ανεργία γιατί δεν έχει εισόδημα άλλο από τους φόρους που εισπράττει από την ιδιωτική δραστηριότητα. Χωρίς αυτήν, δεν έχει τίποτα. Ανακυκλώνει τα ίδια λεφτά. Αλλά, λεφτά δεν υπάρχουν. Και αυτά που υπήρξαν ήταν δανεικά.

Μόνο ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να βγάλει την χώρα, την κοινωνία από την κρίση και αυτός βάλλεται ένθεν και ένθεν. Ο μόνος τρόπος να αυξηθούν τα έσοδα του κράτους είναι η ανάπτυξη. Όχι κάθε είδους ανάπτυξη αλλά η εξωστρεφής, εξαγωγική ανάπτυξη που θα στηρίζεται σε εγχώρια προστιθέμενη αξία και παραγωγή. Το κράτος χρειάζεται να μπορεί να συνεισφέρει κεφάλαια και εγγυήσεις αλλά όχι το σύνολο της επένδυσης γιατί τότε γυρνάμε στο κρατικοδίαιτο μοντέλο και είπαμε: λεφτά δεν υπάρχουν.

Όμως η ανεργία είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα της Ευρώπης. Αυτό παραδέχτηκε και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μπαρόζο (Barroso). Όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι διχασμένη, κατακερματισμένη καλύτερα, σε Ευρωζώνη και οι άλλοι, σε Βορρά και Νότο, σε πυρήνα και περιφέρεια. Χωρίς συλλογικότητα, χωρίς πολιτική ενοποίηση (ομοσπονδία κρατών) δεν μπορεί να προτείνει και κυρίως να εφαρμόσει πραγματικές λύσεις.

Οι Ευρωεκλογές του Μαΐου θα μπορούσαν να είναι εφαλτήριο για ένα νέο ξεκίνημα αλλά οι πολιτικές πραγματικότητες στο εσωτερικό των κρατών μελλών δεν επιτρέπουν την αισιοδοξία. Αντίθετα, οι λαϊκιστές και οι λογής εθνικιστές και ευρωσκεπτικιστές θα κυνηγήσουν την ψήφο αποδοκιμασίας και αγανάκτησης κατά των πολιτικών. Κατά των κομμάτων που μας οδήγησαν σε αυτήν την τεράστια κρίση, με τις λάθος πολιτικές, το πελατειακό σύστημα και τη διασπάθιση του δημοσίου χρήματος.

ΥΓ. Στο πλαίσιο αυτό, χαιρετίζω και την πρωτοβουλία της ΔΡΑΣΗΣ με την «αντί-ΔΡΑΣΗ στην ανεργία». Κάθε συμβολή ακόμα και συμβολική είναι θετική. Θετικότερη από την απραξία και την απάθεια ή την λαϊκίστικη εκμετάλλευση του πόνου ή του τρόμου.