Thursday, 25 April 2013

Οι Ζώνες του Ευρώ - Εξωπλανήτης Ελλάδα


Μια γρήγορη παρατήρηση στο επόμενο γράφημα μας δείχνει ότι πλέον δεν μιλάμε για ένα αλλά για πολλά ΕΥΡΩ. (Γράφημα – αποδόσεις στη λήξη δεκαετών ομολόγων σε μονάδες βάσης όπου 100 μονάδες βάσης είναι 1%.) Το κοινό νόμισμα δεν είναι πια και τόσο κοινό αφού το κόστος δανεισμού/επιτόκια και άρα και το κόστος χρηματοδότησης αλλά και αποτίμησης μιας επένδυσης είναι τραγικά διαφοροποιημένο στην σημερινή κατ’ όνομα μόνο Ευρώ-ζώνη. Μετά δε και από τους περιορισμούς κίνησης κεφαλαίων στην Κύπρο, ακόμα περισσότερο.



Έτσι λοιπόν στην Γερμανία ή παρούσα αξία 100 «D-EURO» (πχ. πουλάς ένα ακίνητο μετά από 10 χρόνια για 100€) είναι 88€ (Present value based on 10Yr German Yield).

Στην ζώνη των GERCOs (έτσι ονομάζω τις χώρες στην σφαίρα επιρροής της Γερμανίας πχ. Ολλανδία, Αυστρία) κατά μέσο όρο η παρούσα αξία100 GERCO-EURO (πχ. πουλάς το ίδιο ακίνητο στην ίδια ονομαστική αξία μετά από 10 χρόνια) είναι 85€ (Present value based on average 10Yr GERCOsYield)

Στην ζώνη των FRANCOs (έτσι ονομάζω χώρες εκτός της κύριας σφαίρας επιρροής της Γερμανίας πχ. Γαλλία, Βέλγιο) κατά μέσο όρο η παρούσα αξία100 FRANCO-EURO (πχ. πουλάς το ίδιο ακίνητο στην ίδια ονομαστική αξία μετά από 10 χρόνια) είναι 83€ (Present value based on average 10Yr FRANCOsYield)

Τώρα στην εξωτική ζώνη των PIIGS (Πορτογαλία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ιταλία, Ισπανία – κατά το ελληνικότερον «πέιιι») κατά μέσο όρο η παρούσα αξία100 PIIGS-EURO (πχ. πουλάς το ίδιο ακίνητο στην ίδια ονομαστική αξία μετά από 10 χρόνια) είναι μόλις 57€ (Present value based on average 10Yr PIIGSYield). Κυμαίνεται δε από 70€ στην Ιρλανδία έως 34€ στην Ελλάδα.

Για να καταλάβουμε τώρα τι σημαίνει αυτό. Ας πούμε ότι έχεις μια επιχειρηματική ιδέα και σκέφτεσαι σε ποια χώρα της Ευρώ-ζώνης να εγκατασταθείς. Ένα εργοστάσιο λόγου χάριν. Ας πούμε ότι το εργοστάσιο στοιχίζει 50 Ευρώ να το χτίσεις και να το εξοπλίσεις και η συνολική λειτουργία του θα αποφέρει 150 Ευρώ έσοδα μετά από δέκα χρόνια. Το κόστος λειτουργίας στην Γερμανία είναι 50€ και στα «PIIGS» μετά και από τα  μνημόνια και τις περικοπές σε μισθούς 40€ για την δεκαετία (το 80% του Γερμανικού – λέμε τώρα).


  1. Στην μία περίπτωση (στην Γερμανία) θα έχεις 150€ συνολικά έσοδα μείον (50) για τα έξοδα λειτουργίας και μείον (50) για το κόστος εγκατάστασης. Καθαρό κέρδος 50 Ευρώ που θα το εισπράξεις σε μέρισμα μετά από δέκα χρόνια.
  2. Στην άλλη περίπτωση (στα PIIGS) θα έχεις 150 συνολικά έσοδα μείον (40) για τα έξοδα λειτουργίας και μείον (50) για το κόστος εγκατάστασης. Καθαρό κέρδος 60 Ευρώ που θα το εισπράξεις σε μέρισμα μετά από δέκα χρόνια.

Τι κάνεις;

Η παρούσα αξία του μερίσματος αυτού των 50 Ευρώ στην Γερμανία είναι 44€ (88%) ενώ η αντίστοιχη αυτού των 60 Ευρώ στα PIIGS είναι 34€ (57%)! Στην Ελλάδα, η παρούσα αξία του ίδιου αυτού μερίσματος των 60 Ευρώ είναι ακόμα χαμηλότερη και αντιστοιχεί σε 20€ !!!

Για να φτάσει να είναι συμφέρουσα η επένδυση (στην Ελλάδα) πρέπει (το εργοστάσιο που συζητάμε ή η αγορά του ΟΠΑΠ και κάθε άλλης επιχείρησης/αποκρατικοποίησης, κλπ, κλπ) να αποφέρει κέρδη 130€ (από το ίδιο τζίρο) που αντιστοιχούν σε παρούσα αξία 44€. Να εκμηδενιστεί δηλαδή το κόστος λειτουργίας (στα 10€ ή 20% του Γερμανικού) και να πέσει και το κόστος εγκατάστασης στα 10€ (από 50€), ώστε τα τελικά κέρδη να έρθουν στα 130 που έχουν παρούσα αξία 44, δηλαδή και πάλι οριακά τα ίδια με την Γερμανία. Απλά δεν γίνεται!

Για να έρθει, λοιπόν ο αστροεπενδυτής στον εζωπλανήτη Ελλάδα θα πρέπει να αγοράσει ή να επενδύσει σε ένα project με εσωτερικό συντελεστή απόδοσης IRR 26% (στα 10 χρόνια) έναντι 17% στα υπόλοιπα PIIgS και 13% στην Γερμανία. Αλλά αφού έχεις καλύτερο καιρό, ε! ο άλλος μπορεί και να προτιμήσει να επενδύσει εδώ ακόμα και αν δεν βγάζει νόημα. Αυτό είναι το πρόβλημα σήμερα! Και βεβαίως δεν είναι μόνο Ελληνικό το πρόβλημα, αλλά είναι σημαντικά μεγαλύτερο στην Ελλάδα σε σχέση με οπουδήποτε αλλού. (Οι συντελεστές IRR και το επίπεδο κερδοφορίας που περιγράφεται στα παραδείγματα είναι μεν υποθετικά αλλά η μεταξύ τους σχέση -συγκριτικά- είναι πραγματική και δεν νομίζω ότι απέχουν και πολύ από την πραγματικότητα)

Η λύση είναι αρκετά απλή γιατί δεν χρειάζεται να γίνεις με την μία πιο αποδοτικός και συμφέρον από την Γερμανία αλλά μόνο πιο αποδοτικός από κάποιον άλλο (πχ. την Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, κλπ). Απλή μεν αλλά και επώδυνη πολιτικά. Χρειάζεται η σταθεροποίηση ενός ικανοποιητικού πρωτογενούς πλεονάσματος, ώστε να ανακτηθεί η αξιοπιστία και η πρόσβαση στις αγορές. Από την μείωση των επιτοκίων που σε καθιστούν σήμερα ασύμφορο θα έρθει το μεγαλύτερο μέρος της σύγκλισης. Ταυτόχρονα, χρειάζεται η μείωση της φορολογίας στα κέρδη. Αυτό σημαίνει μείωση των δαπανών στο δημόσιο, για κάποια χρόνια, και πιθανότατα απολύσεις παραπάνω από 15-20.000 γιατί ταυτόχρονα πρέπει να διατηρηθεί η μέγιστη δυνατή χρηματοδότηση των δημοσίων επενδύσεων μέχρι να πάρει μπροστά η ιδιωτική οικονομία.  

Και για να μην σας μπαίνουν άλλες ιδέες. Αυτά είναι περίπου και τα επίπεδα της υποτίμησης εφόσον επιλέγαμε σήμερα εθνικό νόμισμα. Περίπου 65-70%!

Thursday, 11 April 2013

Another Way 2Look at Greece


Χθες το βράδυ ξαναδιάβαζα το εναρκτήριο «post» μου «Τέλος εποχής, καιρός για Δράση» στο Blog. Σαν να μην πέρασε μια μέρα. Μόνο δύο εκλογικές αναμετρήσεις, αρκετή απογοήτευση και άκρατος παραλογισμός.

Είπαμε, προτίμησε το καινούργιο! «Δεν υπάρχουν εγγυήσεις στη ζωή. Η Ελλάδα χρειάζεται λύσεις και απεμπλοκή από τα ολιγοπωλιακά συντεχνιακά συμφέροντα και τους θεσμικούς εκφραστές τους, τα καθεστωτικά κόμματα. Δεν είμαι δογματικός. Προτάσσω τη λογική. Εάν συμφωνούμε ότι το πρόβλημα βρίσκεται στη δομή του πολιτικού συστήματος και συγκεκριμένα στον τρόπο λειτουργίας των κομμάτων και στην διαδικασία ανάδειξης των πολιτικών στελεχών τους, στην πολυσυλλεκτικότητά τους που δεν βασίζεται σε αρχές αλλά σε συμβιβασμούς και συνδιαλλαγή με ομάδες ειδικού ενδιαφέροντος, καθώς και στον συντηρητικό εκλογικό νόμο που φροντίζει για την μη ανανέωση της βουλής με νέα σχήματα, τότε η μόνη επιλογή δεν είναι να διαιωνίσουμε το πρόβλημα ψηφίζοντας το παλιό αλλά να τολμήσουμε στηρίζοντας το νέο.» (http://anotherwaytolookatgreece.blogspot.gr/2012/03/blog-post_23.htmlhttp://anotherwaytolookatgreece.blogspot.gr/2012/03/blog-post_23.html)

Και εσείς (ρητορικά) πιστέψατε τον ΣΥΡΙΖΑ, την αμετροέπεια και τον τυχοδιωκτισμό, τους ένθεν και εκείθεν ψεκασμένους και την «χρυσή» αυγή! Πέσατε στην παγίδα της αντιμνημονιακής προπαγάνδας. Σαν Έλληνες, προτιμήσατε/με να ρίξουμε το φταίξιμο στους άλλους, στους ξένους, στους εχθρούς αλλά όχι στον εαυτό μας.

Μπροστά στην κάλπη, ο καθένας για τον εαυτό του και όλοι για όλους κρίναμε τι Ελλάδα θέλουμε. (http://anotherwaytolookatgreece.blogspot.gr/2012/05/blog-post.html)

Η «Τελική Ανάλυση των Αποτελεσμάτων των Εκλογών του Μαΐου» (http://anotherwaytolookatgreece.blogspot.gr/2012/05/blog-post_15.html) ήταν Αποκαλυπτική (με κεφαλαίο Α)

Έκανα την πρότασή μου: «Προς την ηγεσία και τα μέλη της δράσης, δημοκρατικής συμμαχίας και δημιουργίας, ξανά!» Ξεκινήστε την δημιουργία ξανά με δημοκρατική συμμαχία και δράση. Δεν περισσεύει κανείς. Μας ενώνουν περισσότερα από όσα μας χωρίζουν.
Τον Ιούνιο, «το πραγματικό δίλλημα αυτών των Εκλογών ήταν η επιλογή κυβερνητικού συνασπισμού μεταξύ δύο στρατοπέδων με όχι ομοιογενή ιδεολογικά χαρακτηριστικά αλλά με ξεκάθαρο προσανατολισμό για την Ευρώ-παϊκή προοπτική της χώρας.» (http://anotherwaytolookatgreece.blogspot.gr/2012/06/blog-post_21.htmlhttp://anotherwaytolookatgreece.blogspot.gr/2012/06/blog-post_21.html)

Τον Σεπτέμβριο του 2012, εν-μέσω διαπραγματεύσεων για κάποιο μνημόνιο (2ο, 3ο, … ν) σχολίαζα «μην απολύεις τον δούλο σου δέσποτα» … Ε, ακόμα το ίδιο συζητάμε (στο facebook αυτή την φορά).

-          Μετά από 3 χρόνια περικοπών και κουρέματος των ιδιωτικών καταθέσεων μέσω της φορολογίας των έκτακτων εισφορών και των χαρατσιών, κυβερνητικοί παράγοντες υποστηρίζουν ότι «υπάρχει η πολιτική βούληση να απολυθούν με σύννομες μεν, αλλά ταχείες διαδικασίες, οι επίορκοι, οι ανεπαρκείς, ή οι κοπανατζήδες υπάλληλοι.»

Στον ενάμιση αυτό χρόνο που γράφω δημόσια, μίλησα για την «Ουτοπία», για το εάν «Για όλα φταίει το Μνημόνιο» και πως –κατά την ταπεινή πάντα γνώμη μου- 192 χρόνια ανεξαρτησίας, μερικές χρεοκοπίες, κηδεμονίες και αναδιαρθρώσεις χρέους, δεν μας δίδαξαν τίποτα (http://anotherwaytolookatgreece.blogspot.gr/2013/03/blog-post_13.html).

Μίλησα και για πολλά άλλα ενδιαφέροντα ή μη. Ευχαριστώ όλους όσους με διάβασαν είτε από περιέργεια, είτε από συμπάθεια. Συνεχίζω!

Wednesday, 10 April 2013

Everything that matters is Greek


(as well as everything that ever mattered)

We reserve the right to be God’s chosen ones. The Hellines of our ancient glory. Actually that was our ancestors’ glory but we have managed to make a living out of it adding almost nothing to the world. 

Macedonia is Greek, the western civilization is Greek, Democracy is Greek, the Aegean is Greek but the others should protect us. Thus we don’t owe to anyone and everyone should adhere to our beliefs because … it’s our Divine “right” and privilege. All the others, literally all the others except us, come second. I’m fed up with this b/s and I am Greek!

Upper Republic of Macedonia, Republic of Upper Macedonia, Macedonian Republic of Upper ..., Cambridge Proficiency Vs Proficiency of Cambridge, Manchester United Vs United Manchester, United States of America Vs States of United America, European Union Vs Union of Europe, United Kingdom Vs Kingdom United, they are all just words randomly arranged, or aren't they?

No they aren’t but get it over and done with!

Who wants to be like us? Italy is not Greece, Spain is not Greece, Ireland is not Greece, Portugal is not Greece, Cyprus is not Greece (LOL), the US is not Greece, and everyone would like to say they are not Greece! However, the British (Museum) hold our marbles, the Slav neighbours want to be Macedonians, the Turks advertise their ancient heritage on Asia Minor, the Germans built their mind set on Logic and their buildings with Greek style colonnades, and democracy is still aspired as the best available political system. We all share philosophy, philanthropy and so many other Greek origin words like austerity (Αυστηρός).

What have we done with our glorious heritage? Nothing, at all! Yet, we want to keep it to ourselves instead of sharing it with as many as we can. We worry about Upper Macedonia because there is a lower one as well. Well, isn’t it so? They say they speak Macedonian! Who cares! Yes, if they claim you can’t use the term because they are the owners of it that changes things a bit but none-the-less, who cares? It won’t matter unless we become irrelevant!

In the Americas, the true Americans are the “Indians” and not the settlers. However, that has been settled now. You cannot withhold to your great past unless you are great yourself and powerful enough to be free. There is no liberty without economic liberty, said former UK PM Thatcher (1925-2013). In the past, we had almost lost our heritage. However, because of the philhellenism movement and the right historic circumstances we resurrected Greece. Let’s not get lost into obliviousness yet again.  

Wednesday, 3 April 2013

«Ἑστιάζοντας» σε ένα αιώνιο παρόν


[ Με στενοχωρεί που ζούμε σε μια πόλη η οποία δεν μπορεί να προστατεύσει τα σημεία αναφοράς κάθε γενιάς και τα παραδοσιακά της στέκια. Η λαίλαπα του νεοπλουτισμού και της γκλαμουριάς εξαφάνισε τα περισσότερα στο όνομα του περιώνυμου «αέρα». Σήμερα με δυσκολία μπορεί κανείς να βρει ένα-δυο γνώριμα σημεία μιας αστικής Αθήνας, που δεν ανήκει δα και στο πολύ απώτερο παρελθόν. Ξέρω... Αυτή είναι η φορά και η εξέλιξη των πραγμάτων. Όπως λέει και ο πάντοτε πρακτικός φίλος μου ο Γιάννης «πόσες φορές πέρασες από το βιβλιοπωλείο τα τελευταία δύο χρόνια;». Ενδεχομένως και καμία. Και όπως πάντα συμβαίνει, καταλαβαίνεις τι σήμαινε κάτι για σένα μόνο όταν το χάνεις. ] 
Αλέξης Παπαχελάς από την ενότητα Διάλογος της Καθημερινής (Στο «Βιβλιοπωλείον της Εστίας»)

Θα μείνω σε αυτό γιατί αυτό με αγγίζει. Κτήρια, άνθρωποι και ιδέες "καίγονται" και χάνονται (το ίδιο σκεφτόμουνα όταν διάβαζα για την Achaia Clauss στην Πάτρα).  Αφήνουν δε πίσω τους το καινό που λόγο της έλλειψης σημείου αναφοράς είναι κενό από περιεχόμενο. Έτσι το νέο ελάχιστα θυμίζει το παλιό και η παράδοση χάνεται απαράδοτη ή απορριμμένη, σαν το σκουπίδι. Εμπόδιο τάχα στην νεωτερικότητα και την πρόοδο. Αλλά δεν νοείται πρόοδος αν δεν πηγαίνεις από το ‘β’ στο ‘γ’ και από το ‘γ’ στο ‘δ’ και ούτω καθεξής. Η πρόοδος προϋποθέτει την εξέλιξη και η εξέλιξη την συνέχεια. Εδώ πετάμε το παλιό για το κενούργιο (επίτηδες με «ε»).

ΥΓ. Δεν είμαι τόσο μεγάλος αλλά μου λείπει ήδη, γιατί εκεί βρίσκεται το σημείο αναφοράς, αυτό που σε συνδέει με αυτό που ήταν πριν γίνει αυτό που είναι. Η διαχρονικότητα. Άλλως, ο χρόνος εγκλωβίζεται σε ένα αιώνιο παρόν και αυτό στην πραγματικότητα δεν οδηγεί πουθενά.   

Monday, 25 March 2013

Βασικές Γνώσεις Χρηματοοικονομίας 101

Τράπεζες

Ήρθε η ώρα λοιπόν να μάθουμε τι ακριβώς είναι μία τράπεζα. Η τράπεζα εμπορεύεται χρήματα. Συγκεντρώνει αποταμιεύσεις και χρηματοδοτεί επενδύσεις (κατά προτίμηση παραγωγικές), χορηγεί βραχυπρόθεσμα κεφάλαια σε επιχειρήσεις, χρηματοδοτεί την αγορά ακινήτων (ενυπόθηκων δάνεια) και την κατανάλωση, σπουδές, κλπ ιδιωτών.
Δευτερευόντως, διαχειρίζεται στην δευτερογενή αγορά τα διαθέσιμά της με σκοπό την αντιστάθμιση κινδύνων (από τις θέσεις των πελατών της - χαρτοφυλακίου χορηγήσεων) ή την εκμετάλλευση ευκαιριών στις αγορές χρήματος, συναλλάγματος και ομολόγων. Οι τράπεζες συνήθως αποφεύγουν στις κινήσεις τους αυτές τον μέσο-μακροπρόθεσμο κίνδυνο. Η ισορροπία των κινήσεων αυτών αποτελεί την καθημερινή ενασχόληση του ALCO, assets and liabilities committee.


Μάθημα πρώτο. Όλες οι τράπεζες δεν είναι το ίδιο καλές. Όπως σε κάθε άλλη επιχειρηματική δραστηριότητα, υπάρχουν οι σοβαροί, οι λιγότερο σοβαροί και οι αετονύχηδες τραπεζίτες.
Παρένθεση: Τραπεζίτης είναι αυτός που συνεισφέρει δικά του κεφάλαια στην τράπεζα (βασικοί μέτοχοι) και συμμετέχει στην διαμόρφωση της πολιτικής της τράπεζας, τα εκτελεστικά μέλη του ΔΣ και στην πιο σύγχρονη εκδοχή οι διοικούντες και το εκτελεστικό συμβούλιο. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι οι υπάλληλοι των καταταστημάτων, οι διευθυντές τους και τα άλλα στελέχη ή οι εργαζόμενοι γενικώς καθώς και το πλήθος των μικρομετόχων (επενδυτών) που συμπληρώνουν το μετοχικό κεφάλαιο.

Μάθημα δεύτερο. Οι τράπεζες που δίνουν μεγαλύτερα επιτόκια στις καταθέσεις τρέχουν χαρτοφυλάκια με μεγαλύτερους κινδύνους ή διαχειρίζονται τα διαθέσιμά τους σε αγορές με μεγαλύτερα περιθώρια κέρδους και άρα κίνδυνο.

Μάθημα τρίτο. Ο καταθέτης αναλαμβάνει κίνδυνο δανείζοντας χρήματα στην τράπεζα. Σε περίπτωση χρεοκοπίας της τράπεζας, πρώτα χάνονται τα ίδια κεφάλαια (μέτοχοι), μετά οι διάφορες κατηγορίες ομολογιούχων δανειστών και τέλος οι καταθέσεις.
Η πιστοληπτική αξιολόγηση κάθε τράπεζας υποδηλώνει τον βαθμό κινδύνου που αναλαμβάνει ο καταθέτης.

Συμπέρασμα(τα): Το ότι οι τράπεζες δεν πέφτουν έξω δεν είναι ασφαλής τρόπος διαχείρισης των αποταμιεύσεών μας όπως και το ότι η γη δεν χάνει την αξία της.
Όταν ζητάς και πέρνεις καλύτερο επιτόκιο, υπάρχει λόγος, γι αυτο μην χαίρεσαι!
Όταν τα επιτόκια αυξάνουν αυτό σημαίνει ότι υπάρχει έλλειψη ρευστότητας και άρα το χρήμα ακριβαίνει.

Επιμύθιο: Οι τράπεζες δεν είναι Μη Κερδοσκοπικοί Οργανισμοί. Όμως ταυτόχρονα οι τράπεζες δεν είναι και η κορυφή της πυραμίδας στην ανάληψη κινδύνου αλλά η βάση.
Σε περιόδους κρίσης αυτό αντιστρέφεται όπως ακριβώς ένα τάνκερ μπορεί να μην είναι πιο γρήγορο από ένα ταχύπλοο αλλά δεν σταματά και εύκολα και έτσι υπό προϋποθέσεις ξωκείλει.

Wednesday, 13 March 2013

Το χρέος, το κράτος και οι «ξένοι»

192 χρόνια ανεξαρτησίας, μερικές χρεοκοπίες, κηδεμονίες και αναδιαρθρώσεις χρέους, μας δίδαξαν τίποτα;


Τέλος πάντων, ορκίζομαι εις Σε,
ω Ιερά πλην τρισαθλία Πατρίς!
Εάν κάτι απέτυχε σ´αυτή την χώρα είναι ο κρατικοδίαιτος καταναλωτισμός. Το πελατειακό σύστημα νομής της εξουσίας με αντάλλαγμα τις παροχές σε κοινωνικές και συντεχνιακές ομάδες στο όνομα της συναίνεσης.

Οι πολίτες μιας κοινωνίας πληρώνουν στο κράτος φόρους ώστε το κράτος να παρέχει στους πολίτες κοινωφελείς υπηρεσίες. Στις σοσιαλδημοκρατικές κοινωνίες το κράτος αναδιανέμει τα εισοδήματα μέσω των κοινωνικών παροχών από τους έχοντες (μέσω των φόρων) στους δικαίως ή αδίκως μη έχοντες και στους αδυνάτους. (και καλά κάνει και έτσι πρέπει)
Το σύνολο αυτών των παροχών συμπεριλαμβανομένων των αμοιβών που πληρώνει το κράτος και των δημόσιων επενδύσεων αποτελούν τα έξοδα του προϋπολογισμού και οι φόροι, οι ασφαλιστικές εισφορές και κάθε πρόσοδος από δημόσιο περιουσιακό στοιχείο τα έσοδα. Εφόσον αυτά εξισώνονται δεν προκύπτει έλλειμμα και άρα ανάγκη δανεισμού. Εάν συστηματικά οι δαπάνες ξεπερνούν τα έσοδα, τότε το κράτος προσφεύγει σε δανεισμό για να καλύψει την διαφορά. Όταν το κράτος δανείζεται οι φορολογούμενοι αναλαμβάνουν μεγαλύτερα βάρη στο μέλλον (μέσω της φορολογίας).

Όταν το χρέος φτάσει σε τέτοιο επίπεδο ώστε οι πιθανοί δανειστές να μην είναι πλέον διατεθειμένοι να δανείσουν το κράτος, τότε το κράτος μπορεί να κάνει τα εξής: α) να αυξήσει την φορολογία για να μπορέσει να καλύψει τα νέα ελλείμματά του και το κόστος του δανεισμού που έχει ήδη αναλάβει, β) να πουλήσει περιουσιακά στοιχεία ώστε να μειώσει ισόποσα το χρέος του, τόσο ώστε να ξανανοίξουν οι αγορές κεφαλαίων (να μπορεί δηλαδή να ξαναδανειστεί) ή γ) να σταματήσει να αποπληρώνει το χρέος που έχει συσσωρεύσει αλλά και δ) να περιορίσει άμεσα τα ελλείμματά του γιατί απλά δεν θα μπορεί πλέον να τα χρηματοδοτεί.

Το Ελληνικό δημόσιο βρέθηκε αναγκασμένο να κάνει τα (γ) & (δ) εφόσον κάποια στιγμή έκλεισαν οι αγορές. Όσο για το (β) ούτε που το αγγίξαμε. Αντί όμως να περικόψει άμεσα τα έξοδα κατά 20-30% (μέσα σε μια μέρα), ανέλαβαν οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι (η Τρόικα) να μας χρηματοδοτήσουν ώστε να περιορίσουμε τα ελλείμματα αυτά σταδιακά με ρυθμό 4-5% τον χρόνο ώστε να σταματήσει κάποτε η αιμορραγία και να αρχίσει επίσης η αντιστροφή της διόγκωσης του συσσωρευμένου χρέους. Ταυτόχρονα άρχισε μία σταδιακή αναδιάρθρωση του χρέους αυτού με κούρεμα των ιδιωτών δανειστών αρχικά (των τραπεζών και των άλλων επενδυτών, θεσμικών ή μικροϊδιωτών) και έπεται η συνέχεια.

Αυτό που έχουμε ξεχάσει είναι ότι την άνοιξη του 2010 υπήρχαν μόνο δύο επιλογές. Εφόσον δεν βρίσκαμε αυτή την γέφυρα θα έπρεπε να κηρύξουμε στάση πληρωμών, να προβούμε σε μονομερή αναδιάρθρωση του χρέους με κούρεμα τουλάχιστον 30% ή και περισσότερο και να περικόψουμε άμεσα τα έξοδα του προϋπολογισμού κατά 20 με 30% (έλλειμμα 12-15% του τότε ΑΕΠ). Αυτό θα προκαλούσε σημαντικές τριβές στο ευρωσύστημα με αποτέλεσμα την έξοδό μας από το ευρώ (και ίσως και από την ΕΕ ως «rogue State»). Η έξοδος θα γινόταν (εάν ήταν εφικτό που δεν ήταν αλλά ως υπόθεση εργασίας) για να κινηθεί κάπως η οικονομία με την κυκλοφορία ενός νέου νομίσματος. Η πτώση του ΑΕΠ θα ήταν δραματική μέσα σε ένα χρόνο ενώ η άμεση μείωση δαπανών για να ισοσκελιστεί ο προϋπολογισμός θα απαιτούσε μειώσεις μισθών και απολύσεις έως και 400,000 δημοσίων υπαλλήλων ή αμειβόμενων από δημόσια έσοδα (σε ΜΚΟ, ΟΤΑ, κλπ) μέσα σε ελάχιστο διάστημα με ότι αυτό θα σήμαινε για το όποιο κοινωνικό κράτος, την ασφάλεια/άμυνα, κλπ.. Εναλλακτικά την μείωση των αμοιβών κατά τουλάχιστον 50%.
Από εκεί και πέρα, εφόσον δεν σκοτωνόμασταν μεταξύ μας θα έπρεπε να κινηθούμε με ένα σχέδιο ανάγκης για την ανασυγκρότηση της οικονομίας και της κοινωνίας με πιθανή την κλήση του IMF για τεχνογνωσία. Θα ήμασταν δε όχι μόνο το μαύρο πρόβατο παγκοσμίως αλλά οι τελευταίοι των τελευταίων για χρόνια ή δεκαετίες. Σε μια ανάλυσή μου με βάση τα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας υπολόγισα ότι ακόμα και κάτω από τα πιο ευνοϊκά σενάρια η «ύφεση» μέσω της υποτίμησης της «νέας νομισματικής μονάδας» θα ήταν της τάξης του 40-50% (μέσα σε ένα χρόνο) σε όρους αγοραστικής αξίας.

Αυτό που ζούμε σήμερα είναι η σταδιακή προσαρμογή που αφού δεν έγινε μέσα σε μια νύχτα, καταστρέφει και κατατρώει ότι υγειές υπήρχε δημιουργώντας πολλαπλάσια ανεργία στον ιδιωτικό τομέα (+800,000 άνεργοι από το 2009) και ύφεση συγκρίσιμη μόνο με την Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του '30 στην Αμερική. Και ενώ σχεδόν το σύνολο των εργαζόμενων στον δημόσιο τομέα υπο-λειτουργεί και/ή υπο-αμοίβεται. Κάπου έχουμε κάνει ένα λάθος και το μνημόνιο ελάχιστα έχει συνεισφέρει στο λάθος αυτό. Κυρίως μέσω της αποφυγής ανάληψης της ευθύνης.

Το βασικό λάθος είναι ότι αντί να επικεντρωθούμε στην λύση του Ελληνικού προβλήματος προσπαθήσαμε να το πλασάρουμε ως πρόβλημα του Ευρώ και του συστήματος και να αφήσουμε την πρωτοβουλία στους άλλους, τους «ξένους». Οι ξένοι δεν είναι ούτε φίλοι, ούτε εχθροί. Είναι απλά ξένοι και έχουν τα δικά τους συμφέροντα έλεγαν κάποιοι Φιλικοί λίγο πριν την Επανάσταση σχετικά με το εάν θα βοηθήσουν ή όχι η ξένες δυνάμεις τον «ξεσηκωμό». Ε, 192 χρόνια μετά δεν έχουμε μάθει τίποτα!

Αυτοί μας βοήθησαν, αφού πρώτα κέρδισαν χρόνο για να προετοιμαστούν και τώρα "σκάσε και κολύμπα"!

Monday, 11 March 2013

Για όλα φταίει το Μνημόνιο!

(also in ENG at the bottom)

Δεν μπορεί να έχει υπάρξει μεγαλύτερη ύβρις στον κόσμο ανά τους αιώνες!

Δεν υπάρχουν λεφτά για τα αναγκαία. Κόβονται μισθοί και δαπάνες στην υγεία στην εκπαίδευση στην λογική. Το κράτος καταρρέει συμπαρασύροντας τα πάντα. Και αντί να μειώσουμε το κράτος για να μπορέσει να παρέχει τα βασικά και αναγκαία, ζητάμε να αυξηθεί! Μα καλά το έχουμε χάσει τελείως; Πόσο ιερές είναι πια αυτές οι αγελάδες; Tο χειρότερο είναι ότι αντί να απολυθεί ένα τμήμα του πελατειακού δημοσίου εξευτελίζεται το σύνολο των εργαζομένων, δημόσιων και ιδιωτικών.

Αλλά για όλα φταίει το μνημόνιο! Γιατί αν δεν υπήρχε, αυτό το θέμα θα είχε λυθεί από μόνο του πριν τρία χρόνια. (Σημ.: δεν θα ήμασταν σήμερα εδώ να το συζητάμε αλλά λεπτομέρειες τώρα!)
Τρία χρόνια μετά, είναι απίστευτο αλλά η ηρωική, πατριωτική, ριζοσπαστική λύση είναι το περισσότερα ελλείμματα, περισσότεροι φόροι, μεγαλύτερο χρέος. Τώρα ποιός θα μας δανείσει, λεπτομέρειες τώρα!

Καλά για τον χρυσό να μην το συζητάμε καλύτερα. Μεσαίωνας!

Φταίνε και οι ασύδοτες τράπεζες γιατί χρεοκόπησαν για να μην χρεοκοπήσει ανεξέλεγκτα το ελληνικό δημόσιο. Λεπτομέρειες τώρα! Αυτές πάντα φταίνε. Γιατί ακόμα και αν δεν ξέρεις εσύ ακριβώς το γιατί, αυτές ξέρουν.

Τώρα, με οριακά ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, είναι η ώρα να αναλάβουμε τις πραγματικές ευθύνες μας. Τόσο καιρό, αντιπολίτευση και συμπολίτευση κρυβόμαστε (κρύβονται) πίσω από ένα μνημόνιο. Ήρθε η ώρα να κάνουμε το δικό μας μνημόνιο, αυτό μεταξύ μας.

---------------------
my English Version


There must have been no greater hubris in the world! Ever!

There's no State money for necessities. Horizontal wage cuts and spending cuts on health, education and public investments defy all logic in such a depression. The State collapses dragging everything with it. Yet, instead of reducing the state to a size that is sufficient to provide the basic necessities, we hear –here in Greece- more calls for its enlargement! Have we completely lost our minds? How insane is this? How sacred are those “holly cows”1 after all?
The worst part is that instead of laying off those public sector employees that were hired because of political patronage in large numbers (the spoils system), we humiliate all the workers. Both in the public and in the private sector with massive reductions in nominal and even more so in disposable incomes!
Put the blame on the MOU2. Should there have been no MOU this issue would have been resolved since 2010. (Note: we wouldn’t be here discussing it though but that’s a minor detail!) Three years later, it‘s hard to grasp but the heroic, patriotic, radical and “humane” solution for the many “indignados” is more deficits, more taxes, and more debt! Well, one should ponder who would be willing to lend us? But that’s another minor detail!
Or better put the blame on the banking sector; those irresponsible Greek banks that went bankrupt in order to satisfy the northern voters and the IMF/Troika statisticians on debt sustainability. That way we have avoided the uncontrollable default of the Greek government (not to say that we have avoided a major contagion risk spreading throughout the Eurozone) but that’s another minor detail, as well!
Today, with roughly a balanced budget and a primary surplus insight, it's time we take up the responsibility. For almost three and a half years, all of us, both the opposition and the government (all governments) we are hiding behind the Memorandum. It's time we do our own memorandum of understanding, amongst ourselves.

1 The civil servants that no one seems to be able to let them go like India’s holly cows.
2 All the populist sides and leaders of the rebellious “indignados” seem to agree on that respect. The MUO is to blame for our predicament.